فاطمه گلواژه آفرينش

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

زنان، جايگاه و حقوق(2)

بهتر از هزار مرد ناصالح

11. امام صادق(ع):
الْاِمْرَأَةُ الصّالِحَةُ خَيْرٌ مِنَ اَلْفِ رَجُلٍ غَيْرِ صالحٍ؛(1)
زن صالح، به از هزار مرد ناصالح است.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

نشانه ايمان

12. پيامبر اكرم(ص):
كُلَّما ازْدادَ الْعَبْدُ إيماناً اِزْدادَ حُبّاً لِلنِّساءِ؛(2)
بنده هر چه ايمانش را فزونى دهد، محبتش بر بانوان بيشتر خواهد شد.

محبوب انبيا(ع)

13. امام صادق(ع):
مِنْ اَخْلاقِ الْاَنْبِياءِ حُبُّ النِّساء؛(3)
محبت به زنان از اخلاق انبيا است.

بيشترين خير

14. امام صادق(ع):
اَكْثَرُ الْخَيْرِ فىِ النِّساءِ؛(4)
بيشترين خير و خوبى در زنان است.
در تأكيد بر اين سخن شريف، مناسب مى‏نمايد پاسخ امام صادق(ع) به پرسش فُضَيل را بازگو كنيم. او مى‏گويد: به امام(ع) عرض كردم: مردم سخنى مى‏گويند و آن اينكه بيشتر اهل آتش در روز قيامت، زنان هستند! امام(ع)در ردّ اين حرف به پاسخى نقضى استناد جستند و فرمودند: اين چه سخن بيجايى است؟! در حالى كه يك مرد در آخرت، گاه با هزار نفر از زنان دنيا در كاخى از درّ يك پارچه ازدواج مى‏كند!
قُلْتُ لَهُ: شَى‏ءٌ يَقُولُهُ النّاسُ: اِنَّ اَكْثَرَ اَهْلِ النَّارِ يَوْمَ القيامَةِ النساءُ. قالَ: وَ أنّى‏ ذلكَ؟! وَ قَدْ يَتَزَوَّجُ الرَّجُلُ في الآخِرةِ ألْفاً مِنْ نِساءِ الدُنيا في قَصْرٍ مِنْ دُرَّةٍ واحِدةٍ.
(5)

مصونيّت اجتماعى

15. امام صادق(ع):
قال رسول اللَّه(ص): لا حُرْمَةَ لِنِساءِ اَهْلِ الذِّمَّةِ أَنْ يُنْظَرَ اِلى‏ شُعُورِهِنَّ وَ اَيْدِيهِنَّ؛(6)
به نقل از رسول خدا(ص): نگاه كردن به موها و دستان زنان اهل ذمه مانعى ندارد.
مسأله حرمت نگاه به زنان نامحرم تنها ناشى از اين نيست كه شخص ناظر دچار مفسده و انحراف مى‏شود بلكه يك دليل مهم آن احترامى است كه زن مسلمان دارد و بايد از ديده بيگانه مصونيت داشته باشد؛ حتى اگر نگاه عادى باشد. از اين‏رو زنان غيرمسلمان كه حتى به عنوان اهل ذمّه در جامعه اسلامى زندگى مى‏كنند چنين حرمتى را دارا نيستند و نگاه به مواضع عادى بدن آنان حرمتى ندارد. البته اين احتمال نيز هست كه چون زنان غير مسلمان معمولاً احساس وظيفه‏اى در پوشاندن سر و دست نمى‏كنند، نگاه معمولى به آنان منعى ندارد. ولى به هر حال مصونيتى كه زن مسلمان از اين جهت دارد حاكى از احترام و حرمتى است كه اسلام براى او قايل شده است، تا جايى كه حتى چشم دوختن به او، از پشت سر نيز مورد نكوهش قرار مى‏گيرد. به روايت بعدى توجه كنيد.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

محبوب انبيا(ع)

13. امام صادق(ع):
مِنْ اَخْلاقِ الْاَنْبِياءِ حُبُّ النِّساء؛(3)
محبت به زنان از اخلاق انبيا است.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

بيشترين خير

14. امام صادق(ع):
اَكْثَرُ الْخَيْرِ فىِ النِّساءِ؛(4)
بيشترين خير و خوبى در زنان است.
در تأكيد بر اين سخن شريف، مناسب مى‏نمايد پاسخ امام صادق(ع) به پرسش فُضَيل را بازگو كنيم. او مى‏گويد: به امام(ع) عرض كردم: مردم سخنى مى‏گويند و آن اينكه بيشتر اهل آتش در روز قيامت، زنان هستند! امام(ع)در ردّ اين حرف به پاسخى نقضى استناد جستند و فرمودند: اين چه سخن بيجايى است؟! در حالى كه يك مرد در آخرت، گاه با هزار نفر از زنان دنيا در كاخى از درّ يك پارچه ازدواج مى‏كند!
قُلْتُ لَهُ: شَى‏ءٌ يَقُولُهُ النّاسُ: اِنَّ اَكْثَرَ اَهْلِ النَّارِ يَوْمَ القيامَةِ النساءُ. قالَ: وَ أنّى‏ ذلكَ؟! وَ قَدْ يَتَزَوَّجُ الرَّجُلُ في الآخِرةِ ألْفاً مِنْ نِساءِ الدُنيا في قَصْرٍ مِنْ دُرَّةٍ واحِدةٍ.
(5)

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

مصونيّت اجتماعى

15. امام صادق(ع):
قال رسول اللَّه(ص): لا حُرْمَةَ لِنِساءِ اَهْلِ الذِّمَّةِ أَنْ يُنْظَرَ اِلى‏ شُعُورِهِنَّ وَ اَيْدِيهِنَّ؛(6)
به نقل از رسول خدا(ص): نگاه كردن به موها و دستان زنان اهل ذمه مانعى ندارد.
مسأله حرمت نگاه به زنان نامحرم تنها ناشى از اين نيست كه شخص ناظر دچار مفسده و انحراف مى‏شود بلكه يك دليل مهم آن احترامى است كه زن مسلمان دارد و بايد از ديده بيگانه مصونيت داشته باشد؛ حتى اگر نگاه عادى باشد. از اين‏رو زنان غيرمسلمان كه حتى به عنوان اهل ذمّه در جامعه اسلامى زندگى مى‏كنند چنين حرمتى را دارا نيستند و نگاه به مواضع عادى بدن آنان حرمتى ندارد. البته اين احتمال نيز هست كه چون زنان غير مسلمان معمولاً احساس وظيفه‏اى در پوشاندن سر و دست نمى‏كنند، نگاه معمولى به آنان منعى ندارد. ولى به هر حال مصونيتى كه زن مسلمان از اين جهت دارد حاكى از احترام و حرمتى است كه اسلام براى او قايل شده است، تا جايى كه حتى چشم دوختن به او، از پشت سر نيز مورد نكوهش قرار مى‏گيرد. به روايت بعدى توجه كنيد.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

حرمت بدار!

16. ابوبصير به امام صادق(ع):
الْرَّجُلُ تَمُرُّ بِهِ الْمَرْأَةُ فَيَنْظُرُ اِلى‏ خَلْفِها.
قالَ: أَيَسُرُّ اَحَدَكُمْ أَنْ يُنْظَرَ اِلى‏ اَهْلِهِ وَ ذاتِ قِرابَتِهِ؟
قُلْتُ: لا.
قالَ: فَارْضَ لِلنّاسِ ما تَرْضاهُ لِنَفْسِكَ؛(7)
زن از كنار مرد عبور مى‏كند و مرد به پشت سر او نگاه مى‏دوزد، (چگونه است؟)
امام(ع) فرمود: آيا كسى از شما را خوش مى‏آيد كه به پشت سر خانواده و نزديكانش نگاه دوخته شود؟
عرض كردم: نه.
فرمود: پس آنچه را براى خودت مى‏پسندى براى مردم بپسند.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

سفارش شدگان

17. پيامبر اكرم(ص):
اَوْصاني جِبْرَئِيلُ بِالْمَرْأَةِ حَتّى‏ ظَنَنْتُ اَنَّهُ لايَنْبَغي طَلاقُها اِلاّ مِنْ فاحِشَةٍ مُبَيَّنَةٍ؛(8)
جبرئيل، آن قدر در باره زن، به من سفارش كرد كه گمان كردم طلاق زن سزاوار نيست مگر در جايى كه آشكارا مرتكب فحشا گردد.
18. پيامبر اكرم(ص):
اِسْتَوْصُوا بِالنِّساءِ خَيْراً فإنّهنّ عِنْدَكُمْ عَوانٌ؛(9)
سفارش مرا در باره نيكى كردن به زنان بپذيريد چرا كه آنان نزد شما اسيرند.
روايات متعددى در زمينه احسان و احترام به زنان وجود دارد كه از گنجايش اين مجموعه بيرون است.(10)
توجه به نيازهاى مادى و معنوى بانوان و عفو و گذشت و سعه صدر در باره آنان، مسايلى است كه در روايات بعدى نيز شاهد تأكيد بر آنها خواهيم بود.

وقت ويژه

19. ابو سعيد خدرى:
جاءَتْ اِمْرَأَةٌ اِلى‏ رَسُولِ‏اللَّهِ(ص) فَقالَتْ: يا رَسُولَ‏اللَّهِ! ذَهَبَ الرِّجالُ بِحَدِيثِكَ فَاجْعَلْ لَنا مِنْ نَفْسِكَ يَوْماً نأتِكَ فِيهِ تُعَلِّمُنا مِمّا عَلَّمَكَ اللَّهُ.
قالَ: اِجْتَمِعْنَ يَوْمَ كَذا فيِ مَوْضِعِ كَذا وَ كَذا. فَاجْتَمَعْنَ فَأَتاهُنَّ النَّبِيُّ(ص) فَعَلَّمَهُنَّ مِمّا عَلَّمَهُ اللَّهُ؛(11)
زنى به حضور رسول خدا(ص) آمد و عرض كرد: اى رسول خدا! مردان همه سخن شما را نصيب خود كرده و بردند، پس براى ما نيز از جانب خود، روزى را قرار ده كه در آن روز به حضور شما برسيم تا از آنچه خداوند به شما آموخته است به ما تعليم دهى.
حضرت(ص) فرمود: فلان روز، در فلان جا اجتماع كنيد. آنان نيز در آنجا در وقت مقرّر گرد آمدند و پيامبر اكرم(ص) نزد آنان رفت و از آنچه خداوند به او تعليم داده بود به آنان آموخت.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

در ميدان جنگ

20. امام باقر(ع) و امام صادق(ع):
اِنَّ رَسُولَ‏اللَّهِ(ص) خَرَجَ بِالنِّساءِ فيِ الْحَرْبِ حَتّى‏ يُداوِينَ الْجَرْحى‏، وَ لَمْ يُقَسِّمْ لَهُنَّ مِنَ الْفي‏ءِ وَ لكِنَّهُ نَفَلَهُنَّ؛(12)
رسول خدا(ص) زنان را در جنگ به همراه برد تا زخميان را مداوا كنند، و از غنايم جنگ، سهميه‏اى براى آنان قرار نداد ولى به عنوان بخشش و هِبَه، سهمى به آنان داد.
استفاده از سهميه غنايم به صورت مقرّر، منوط به حضور مستقيم در صحنه نبرد است و اين وظيفه مردان است، اما اين مانع از آن نبود كه پيامبر اكرم(ص) از زحمات زنان در كمك به سربازان اسلام، قدردانى عملى كند. عنايت ويژه‏اى كه اولياى عظيم‏الشأن اسلام بويژه پيامبر اكرم(ص)، به ارج‏گذارى مقام زن دارند شامل جنبه‏هاى گوناگونى مى‏شود كه در اين روايات به گوشه‏هايى از آنها اشاره مى‏شود. روايت بعدى نيز مؤيد همين امر است.

---

1- وسائل الشيعه، ج‏14، ص‏123.
2- بحارالانوار، ج‏103، ص‏228.
3- كافى، ج‏5، ص‏320.
4- وسايل الشيعه، ج‏14، ص‏11.
5- من لايحضره الفقيه، ج‏3، ص‏468.
6- همان، ص‏149.
7- همان، ص‏145. و نيز به همين مضمون: مستدرك الوسايل، ج‏14، ص‏273.
8- همان، ص‏121.
9- مستدرك الوسايل، ج‏14، ص‏251 و نيز ص‏253.
10- از جمله: وسايل الشيعه، ج‏14، صص 121 - 122.
11- ميزان الحكمة، ج‏9، ص‏97.
12- بحارالانوار، ج‏19، ص‏184.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

زنان، جايگاه و حقوق(3)

مادر پاكدامن

21. امام صادق(ع):
طُوبى لِمَنْ كانَتْ اُمُّهُ عَفيفةً؛(1)
خوشبخت كسى است كه مادرش پاكدامن باشد.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

جلوه‏گاه صبر

22. امام صادق(ع) از پدر بزرگوارش:
اِنَّ اللَّهَ تَبارَكَ وَ تَعالى‏ جَعَلَ لِلْمَرأَةِ صَبْرَ عَشَرَةِ رِجالٍ، فَاِذا حَمَلَتْ زادَها قُوَّةَ عَشَرَةِ رِجالٍ اُخرى‏؛(2)
خداى تبارك و تعالى براى زن، صبر و تحمل ده مرد را قرار داده است و آنگاه كه زن، باردار مى‏شود خداوند نيروى ده مرد ديگر را به آن مى‏افزايد.