پرسش:ظاهراً حضرتعالي زماني كه در واتيكان تشريف داشتيد، اقداماتي را دربارة امام موسي صدر انجام دادهايد. اگر امكان دارد در اين باره هم توضيح بفرماييد؟
پاسخ:من چندين ماه بعد از مفقود شدن امام موسي صدر به عنوان سفير جمهوري اسلامي ايران در واتيكان ــ عازم ايتاليا شدم. قبل از عزيمت به حضور حضرت امام شرفياب شدم و از ايشان سؤال كردم كه اگر پيام خاصي براي پاپ دارند بفرمايند و اگر اجازه ميدهند من سلام ايشان را به پاپ ابلاغ كنم. ايشان فرمودند:
حتماً سلام مرا به پاپ برسانيد.
و دوتا نكته را هم فرمودند كه ابلاغ و پيگيري كنم. يكي اينكه به پاپ به صراحت بگويم كه ايشان در مسائل جهاني بايد در كنار مستضعفين قرار بگيرند و نه در كنار مستكبرين و آمريكا، كه البته من اين پيام را همينطور از قول ايشان به پاپ رساندم. مسئله دومي هم كه امام تأكيد فرمودند كه من پيگيري كنم، مسئلة امام موسي صدر بود كه از طريق پاپ اقدام بكنيم و ببينيم كه آيا ايشان اصلاً وارد ايتاليا شدهاند و يا نه؟ من هر دو موضوع را در اولين ملاقاتم با عاليجناب پاپ مطرح كردم. در مورد امام موسي صدر ايشان گفتند:
شما موضوع را كتباً درخواست كنيد تا ما پيگيري نماييم و نتيجه را به شما اطلاع دهيم.
من بلافاصله نامهاي رسمي و به عنوان سفير جمهوري اسلامي ايران نوشتم و خواست حضرت امام را بهطور مكتوب به پاپ منتقل كردم. برخلاف رسم ديپلماسي، حدود دو ماه طول كشيد تا پاسخ مكتوب آنها آمد. البته پاسخ آنها در يك كاغذ بدون آرم واتيكان تايپ شده بود و امضا هم نداشت، ولي خوب پاسخ نامة من بود كه از طريق پست ويژة واتيكان به سفارت آورده شد. در آن نامه آمده بود كه در پي درخواست شما، ما مسئلة امام موسي صدر را پيگيري كرديم و براي اين منظور از طرق متعدد خاص خودمان در بيروت و ايتاليا و دوستان ديگرمان در كشورهاي مختلف بهره گرفتيم. قاعدتاً دوستان ديگرشان! هم علاوه بر كشورهاي غربي، آمريكاييها بودند كه اطلاعات لازم را در اختيار واتيكان و پاپ قرار ميدهند ... بعد نوشته بودند كه با توجه به اين بررسيها ما بهطور قطع ميتوانيم بگوييم كه آقاي صدر و همراهانشان مطلقاً وارد ايتاليا و رم نشدهاند و ما اميدواريم كه ايشان سالم باشند و آزاد بشوند و در اين مورد هم به دوستان ليبيايي خود تذكر دوستانه دادهايم. خوب اين جمله خيلي معناي ديپلماتيك دارد و معني آن اين است كه اين مطلب كاملاً مربوط به دولت ليبي است و ايشان از آنجا خارج نشدهاند و اين تذكر دوستانه را هم آقاي پاپ و يا تشكيلاتشان به ليبياييها دادهاند. ــ اصل نامه چون محرمانه است نشر آن فعلاً مقدور نيست ــ به هرحال پيگيريهاي بعدي نيز توسط دادگاه عالي ايتاليا انجام گرفت كه من در جريان آنها بودم و كل پرونده دادگاه و حكمي كه در مورد اين مسئله صادر شده، ترجمه كردهايم و در جلد دوم اين ويژهنامه امام موسي صدر خواهد آمد تا دنيا بداند كه مسئوليت برعهده كيست؟ گرچه بعضي را اين امر خوش نيايد!
به هرحال مسئوليت اين قضيه همچنان بر عهده دولت ليبي و شخص قذافي است و يقيناً امام موسي صدر به ايتاليا وارد نشدهاند. البته در مورد اين مسئله من با شهيد چمران هم صحبت كردم و ايشان بهطور تحقيق و قطعي و يقيني عقيدهشان اين بود كه امام موسي صدر در ليبي بازداشت شدهاند و هيچجا نرفتهاند و مسئوليت هم صددرصد بر عهده سرهنگ قذافي است. مطالبي كه شهيد چمران در مورد اين موضوع بيان داشتهاند، مشروح و متعدد است و ما يكي، دو نمونه از آن توضيحات و سخنرانيهاي منتشرنشدة شهيد چمران را در اين ويژهنامه ميآوريم. همينطور نامهاي را كه ايشان در خصوص مسائل لبنان به مرحوم مهندس بازرگان نوشتهاند، شايد در جلد دوم بياوريم تا اولاً حوادث لبنان آنطور كه بوده براي دوستان ايرانيمان روشن شود و ثانياً نويسندگان از شاه تا شمعون! كه عليه امام موسي صدر نوشتهاند و كساني كه اينطور فكر ميكنند و همانند چپنماها در مورد امام موسي صدر قضاوت و داوري ميكنند، با خواندن اين مطالب تاريخي، تغييري در تفكر خودشان بهوجود آورند و حقايق را آنطور كه هست ارزيابي نمايند و اگر هم مايل نبودند بر عقيده خود استوار بمانند! ولي بدانند كه به راه راست نيستند و البته ما همچنان از خداوند متعال هدايت آنها را خواستاريم!