تولِّی و تبرِّی، میزان و معیار دین حق یعنی تشیّع
قسمت اساسی زیارت عاشوراء برائت و بیزاری از دشمنان آل الله (عليهم السّلام)، بخشی از معرفة الله است.
ابوحمزه ثمالی از معرفة الله پرسید و امام محمّد باقر (عليه السّلام) در جواب فرمود:
«تَصديقُ اللّهِ عزّ و جلّ، و تَصدیقُ رَسولِهِ (صلّی الله عليه و آله و سلّم)، و مُوالاةُ عَلِيّ (عليه السّلام)، وَ الاِئتمامُ بِهِ و بِأَئِمَّةِ الهُدی (عليهم السّلام)، وَالبَراءَهُ إلَی اللّهِ عزّ و جلّ مِن عَدُوِّهِم، هکَذا یُعرَفُ اللّهُ عزّ و جلّ».(2)
ص: 17
1- الخصال: ج2 ص 607 ح 9- حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الْهَيْثَمِ الْعِجْلِيُّ وَ أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ الْقَطَّانُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ السِّنَانِيُّ وَ الْحُسَيْنُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ هِشَامٍ الْمُكَتِّبُ وَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الصَّائِغُ وَ عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْوَرَّاقُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ قَالُوا حَدَّثَنَا أَبُو الْعَبَّاسِ أَحْمَدُ بْنُ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا الْقَطَّانُ قَالَ حَدَّثَنَا بَكْرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَبِيبٍ قَالَ حَدَّثَنَا تَمِيمُ بْنُ بُهْلُولٍ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الْأَعْمَشِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ (عليه السَّلَامُ) قَالَ: هَذِهِ شَرَائِعُ الدِّينِ لِمَنْ أَرَادَ أَنْ يَتَمَسَّكَ بِهَا وَ أَرَادَ اللَّهُ هُدَاهُ ... .
2- الكافي: ج1 ص180 باب معرفة الإمام و الرّدّ إليه... حديث 1 به سندش از ابوحمزه ثمالی از امام محمّد باقر (عليه السّلام):.
(معرفت خداوند عبارت است از) تصديق خداوند عزّ و جلّ، تصدیق پیامبرش (صلّی الله عليه و آله و سلّم)، موالات حضرت علي (عليه السّلام)، پذیرفتن امامت او و امامان هدایت (عليهم السّلام) و بیزاری جستن از دشمنان آنان به درگاه خداوند تعالی. خداوند عزّ و جلّ این چنین شناخته می شود.
ولایت اهل بیت نبوّت (عليهم السّلام) و برائت از دشمنان آنان همراه با اعتقاد به توحید و نبوّت، از اصول دین است که مؤمن ناچار از اعتقاد به آن می باشد.(1) ولایت بدون برائت نه عقلی است و نه شرعی و کمال دین به آن دو است.