آثار و برکات خوشگویى

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

یکی از شاخه های "حسن خلق"، که رابطه‏ها را استوارتر و پیوندها را صمیمى‏تر مى‏سازد، گفتار دلپذیر و شادى‏بخش است.
متانت در سخن و ادب در گفتار و زیبایى در کلام، خصلت پاکدلان بى‏کینه است‏و خلق و خوى اولیاء دین.
ارزش انسان و جوهره وجودى‏اش را زبان و بیان روشن مى‏سازد:
یکى تحقیر مى‏کند، یکى تشویق. یکى عیبجویى مى‏کند، دیگرى تحسین و تقدیر. یکى ملامت مى‏کند، دیگرى پر و بال مى‏دهد و امید مى‏آفریند.

کدام یک خوبتر است؟

شما خودتان چگونه بیان و زبانى دارید؟ تلخ یا شیرین؟ گزنده یا مرهم گذارنده؟
آیا با دیگران همان‏گونه صحبت مى‏کنید که دوست دارید دیگران‏با شما آنچنان حرف بزنند و خطاب کنند؟
پذیرایى از دیگران، همیشه با غذا و میوه و شیرینى نیست. گاهى پذیرایى، با یک کلام خوب و سخن شایسته است.
این اکرام،بالاتر از تغذیه و اطعام است، چرا که گفتار شایسته و زیبا، غذاى روح‏است.
گفتن یک «آفرین‏»، «احسنت‏»، «بارک‏الله‏» مگر چقدر هزینه و خرج‏دارد؟
کسانى هستند که جان مى‏دهند، ولى حاضر نیستند یک کلام ‏تشویق‏آمیز و محبت‏بار بر زبان جارى کنند.
بشنویم از رسول‏خدا(ص) که اسوه اخلاق حسنه و الگوى ادب در گفتار و رفتار است که ‏فرموده است:
«من اکرم اخاه المؤمن بکلمة یلطفه بها و فرج عنه کربته لم یزل فى ظل الله‏ الممدود علیه الرحمة ما کان فى ذلک‏».1
هر کس برادر با ایمانش را با گفتن کلامى ملاطفت‏آمیز و غم‏زدا، مورد تکریم قرار دهد، تا وقتى او شادمان است، گوینده آن سخن‏همواره در سایه رحمت گسترده الهى به سر مى‏برد.
کلام تشویقى و آفرین و مرحبا گفتن بر عمل شایسته دیگرى نیز،از این‏گونه صالحات است. باز هم از کلام امام صادق(ع) بشنویم:

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

«من قال لاخیه المؤمن «مرحبا» کتب الله له مرحبا الى یوم القیامة‏»;2
هر کس به برادر مؤمن خود «مرحبا» بگوید، خداى متعال تا روزقیامت‏براى او مرحبا و آفرین مى‏نویسد.
غیر از پاداش الهى، تاثیرات اجتماعى «خوشگویى‏» در نرم ساختن‏دل ها و جلب عاطفه‏ ها و استوار ساختن رابطه ‏ها مشهود است.
آنکه‏خوش‏سخن باشد، از دیگران نیز کلام نیکو مى‏شنود.
«این جهان کوه است‏و فعل ما ندا» و البته که حرف و سخن ما هم در کوهستان زندگی ها انعکاس‏دارد و خوبى آن به خود ما منعکس مى‏شود.
کسى که گفتار مؤدبانه داشته باشد، دیگران نیز با او مؤدبانه سخن‏خواهند گفت. وگرنه ... «کلوخ‏انداز را پاداش، سنگ است‏». از کلام مولاعلى(ع) است که:
«اجملوا فى الخطاب تسمعوا جمیل الجواب‏»;3 زیبا خطاب کنید، تا جواب زیبا بشنوید!...
کیفیت ‏برخورد ما با انسان هاى دیگر، همان نتیجه را به ما ‏برمى‏گرداند.
ادب، ادب مى‏آورد و توهین و فحش، بدزبانى و اهانت ‏متقابل را در پى دارد. حال ببین دوست میداری که با تو چگونه رفتار کنند و سخن گویند همانگونه باش با خلق خدا